Home » Blog » Piano spelen » Centrale c op keyboard en piano
De centrale C, soms ook wel middel C genoemd, is een belangrijke noot in de muziek. Het is de basis om nieuwe liedjes te leren en maakt het makkelijker om noten te leren lezen. Het is dan ook niet verassend dat pianisten de centrale C meestal leren tijdens hun eerste pianoles.
Deze noot is niet alleen belangrijk voor pianisten, maar voor elke muzikant die zijn instrumentele vaardigheden wil ontwikkelen. In dit artikel vertel ik je alles over de centrale C; waar die zich bevindt op de piano of keyboard en hoe die zich verhoudt tot de notenbalk.
Wat is de centrale C
In de muziek gebruiken we 7 muzieknoten: A, B, C, D, E, F en G. Deze muzieknoten hebben allemaal hun eigen frequentie.
Deze frequentie kan vermenigvuldigd of gedeeld worden door 2 en dan krijg je precies dezelfde muzieknoot, maar met een hogere of lagere toon; een octaaf hoger of lager om precies te zijn.
De centrale C, of middel C, is een noot met een frequentie van 261.6 Hertz. Alleen deze frequentie produceert een geluid dat we in de muziek beschrijven als de centrale C’.
Als muzikanten het dus hebben over de centrale C, spreken ze dus over een C noot op de frequentie van 261.6 Hertz. Deze noot kan op alle instrumenten worden gespeeld en de term komt dus niet – zoals de meeste mensen denken – uit de jargon van de piano wereld. Hoewel er wel een connectie lijkt te zijn met de centrale C en de piano.
Waar bevindt zich de centrale C zich op de piano
Om gemakkelijk de centrale C te vinden op een piano, zou je eerst iets moeten weten over de layout van de piano. De piano heeft namelijk 88 toetsen waarvan er 52 wit en 36 zwart zijn.
De zwarte toetsen zijn gegroepeerd in groepen van twee of drie die elkaar systematisch opvolgen over de hele piano. Het patroon waarin deze groepen elkaar opvolgen maakt een piano overzichtelijker. Hierdoor kan je makkelijk de juiste noot vinden met de juiste toets.
Alle C noten zijn bijvoorbeeld altijd te vinden naast de groep met twee zwarte toetsen. Als je dit trucje in je achterhoofd houdt, dan zou het niet al te moeilijk moeten zijn om alle C noten te vinden op de piano.
Piano C1 C2 C3 C4
Er zijn meerdere C noten – 8 op precies te zijn – te vinden op het klavier van een piano. Deze noten zijn verspreid over de hele piano. Hierdoor kan het verwarrend zijn om de centrale C te identificeren.
Gelukkig is er een eenvoudig systeem dat de namen van muzieknoten ordent: de musicologische notatie. Dit systeem voegt aan elke C noot een nummer toe, waardoor je alle C’s van elkaar kan onderscheiden. Dit nummer representeert het octaaf waar de C noot op gespeeld moet worden.
Op de piano worden de C noten van links naar rechts genummerd. De meest linkse C op het klavier – tevens ook de laagste – wordt C1 genoemd. De volgende C die je tegenkomt aan de rechterzijde, wordt C2 genoemd. Daarna komt de C3, enzovoort. Dit gaat zo door totdat je bij de meest rechtse C komt: de C8. De C8 geeft dus aan dat er op de piano in totaal 8 C’s op verschillende toonhoogtes gespeeld kunnen worden.
De musicologische notatie maakt het makkelijker om de juiste C op de piano te vinden en te spelen. Ook de centrale C is hierdoor makkelijk te identificeren. De centrale C is namelijk de vierde C (C4) op een piano.
De C4 ligt op elke piano dichtbij het midden – iets meer aan de linkerkant – van het klavier. Om snel de centrale C te vinden op de piano, hoef je dus alleen recht achter de piano te gaan zitten en de dichtstbijzijnde C-toets te spelen.
Centrale C vinden op een keyboard met minder dan 88 toetsen
In tegenstelling tot een piano hebben keyboards meestal minder dan 88 toetsen. Hierdoor kan het zijn dat de C4 niet meer wordt gezien als de centrale C.
Er bestaan keyboards met 49, 61 of 76 toetsen. Hoe minder toetsen de keyboard heeft, hoe minder C’s er te vinden zijn op het klavier. Zo hebben keyboards met 61 toetsen in totaal 6 C’s en een keyboard met 49 toetsen in totaal 5 C’s.
Ondanks het verschillende aantal toetsen is de centrale C op keyboards met minder dan 88 toetsen altijd de C3. Het maakt dus niet uit of je keyboard 49, 61 of 76 toetsen heeft, de centrale C is altijd de derde C toets op het klavier.
Hoewel de musicologische notatie van de centrale C per keyboard kan verschillen, kan je altijd makkelijk de centrale C vinden door recht achter het klavier te gaan zitten en de dichtstbijzijnde C te spelen. Dit trucje werkt op elke keyboard of piano.
De centrale C op de notenbalk
De centrale C is ook belangrijk voor het lezen van bladmuziek. Sterker nog, de naam ‘centrale C’ is afgeleid van de positie die de noot heeft op de notenbalk.
Als we kijken naar de G-sleutel, ofwel de vioolsleutel, dan bevindt de centrale C zich één (hulp)lijn onder de notenbalk.
Voor de F-sleutel, ofwel bassleutel, kan de centrale C ook worden genoteerd met behulp van een hulplijn. Het enige verschil met de G-sleutel is dat de centrale C zich één (hulp)lijn boven de notenbalk bevindt in plaats van eronder.
In sommige gevallen – zeker als je bladmuziek leest voor de piano – worden de G-sleutel en de F-sleutel onder elkaar gezet. Dit maakt het moeilijker om bladmuziek te lezen, zeker als je de connectie niet weet tussen deze twee muzieksleutels. Echter kan de positie van de centrale C je hierbij helpen.
Zoals je ziet, ligt de centrale C precies tussen de notenbalk van de G-sleutel en F-sleutel. Dit is waar de centrale C zijn naam aan te danken heeft; hij staat centraal tussen deze twee muzieksleutels. De naam komt dan ook niet van de positie die die heeft op de piano, maar van de positie op de notenbalk.
Het moment dat je de centrale C leert op de notenbalk leert, wordt het een stuk gemakkelijker om noten te lezen. Het dient als een ankerpunt die je makkelijk kan vinden op de piano en kan worden gebruikt om ook alle andere noten te interpreteren.
Als je nog niet weet hoe je noten moet lezen of als je daar meer over wilt weten, dan kan ons artikel ‘Hoe kan je noten leren lezen voor de piano?’ je daarbij helpen.
Je eerste piano liedjes leren met PianoPro
Als je wilt weten hoe je vanuit de centrale C liedjes kan leren spelen, dan is de cursus van PianoPro misschien iets voor jou. In deze cursus leer je op basis van akkoorden je eerste liedjes op de piano te spelen. Beginnende pianisten ontwikkelen hiermee een sterke basis om zo in de toekomst makkelijk liedjes te leren spelen!
Piano Pro Cursus
Leer je eerste piano liedjes spelen met de cursus van Piano Pro!
Klik op de knop hieronder om gelijk naar de cursus te gaan!
